Trafiğin elemanları insan, araç, yol ve çevredir. İnsanlar trafikte yöneten veya
yönetilenler şeklinde olabilir. Yönetenler trafik polisleri(kent içlerinde) ve jandarma
kuvvetleri(kent dışında) şeklinde olabilir. Yönetilenler ise sürücüler ve yayalardır.
Bu bağlamda bisiklet sürücüleri yönetilenler kısmında yer alırlar. Son günlerde
ülkemizde, özellikle Eskişehir ilimizde büyük miktarda bisiklet yolu çalışmaları
bulunmaktadır. Halk arasında bisiklet yolları konusunda olumlu veya olumsuz birçok
yorumlar yapılmaktadır. Bundan dolayı bu konuda fikirlerimi ve bilgilerimi paylaşmak
istedim.
Öncelikle belirtmek isterim ki; bisiklet yolları her kent için uygun olamayabilir. Hatta her
kentin her cadde ve sokağı da uygun olmayabilir. Eskişehir, Konya gibi düz arazi
şartlarına sahip kentlerde bisiklet yolları uygundur. Ama İstanbul gibi eğimi yüksek
caddelere sahip olan kentlerde bisiklet yollarının yapımı uygun değildir. Bisiklet yollarının
inşaa edilebilmesi için %2 boyuna eğim olması şartı bulunmaktadır. Yüksek eğimlerde
bisiklet sürücüleri gerek hızlanma, gerekse yavaşlama için zorlanabilirler. Yağışlı
havalarda düz arazi olmaması durumunda bisiklet sürücüleri yolda kayabilirler.
Bisiklet yolları yolun bir tarafında veya iki tarafında inşaa edilebilirler. Tek tarafta
yapılacak ise 230 cm, iki tarafta yapılacak ise 90 cm şeklinde iki tane inşaa edilirler.
Kısacası iki yönlü ve tek yönlü olabilir.
Diğer taraftan bisiklet yollarının normal taşıt yolundan fiziki ayıraç ile ayrılması gereklidir.
İşte bu konuda bazı çelişkilerden bahsedilebilir. Bordur taşı veya yüksek beton ile ayrılar
bisiklet yolları olabilir. Eskişehir ilimizde uygulanan şekli budur. Ancak bu tür beton
uygulamalarında yatay yol boyaları ve işaretlemeleri, yol aydınlatmalarının çok iyi
derecede olması gereklidir. Aksi halde beklenmeyen kazaların oranı artabilir. Bunun
yanında plastik bariyerler kullanılabilir. Bu bariyerlerinde avantajlı ve dezavantajlı yönleri
olabilir. Kaza kötü sonuç riski azalır veya artabilir. Asıl olan ve gönlün istediği hiçbir
ayırıcı bariyer kullanmamaktır. Bu bir medeniyet ölçüsüdür. Ama mevcut trafik şartları ve
sürücü davranışları açısından ülkemizin kentleri henüz buna hazırlıklı değildir. En iyi
sürücü, karşısındakine saygı gösteren, ona öncelik tanıyan sürücüdür. Ama bizler
trafikte bu konuda biraz sınıfta kaldık açıkçası.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı' mız, kendisine bir bisiklet yolu projesi kapsamında
başvuran il veya ilçe yerel yönetimlerimize maddi kaynak sağlamaktadır. Lütfen yerel
yönetimlerimiz bu konuda gerekli incelemeleri yaparak, ilgili başvuruları yapabilir. Bizler
Ulaştırma Anabilim Dalı olarak elimizden geldiğince il ve ilçeler için "Ulaşım Planları"
hazırlayarak elimizden geldiğince yardımcı olmaya çalışmaktayız. Gerektiğinde ilgili kişi,
kurum ve kuruluşlar yardım için bizimle irtibata geçebilirler.
Bisiklet yolları gerekli sağlık için faydalıdır. Trafik tıkanıklığını önler. Lütfen bisiklet
kullanıcılarına saygılı olalım. Yerel yönetimler de gerekli yatay ve düşey işaretlemelerini,
ilgili aydınlatmalar ile bisiklet yollarını inşaa etmelidirler. Ne yapılırsa yapılsın güvenlik
her zaman ön planda olmalıdır.
Hatamız oldu ise affola…
Saygılarımla,
Prof. Dr. Murat KARACASU
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
İnşaat Mühendisliği Bölümü
Ulaştırma Anabilim Dalı Başkanı
muratk@ogu.edu.tr
